Metafizyka Moskwy

Rustam Rachatullin — pisarz-eseista, regionalista, przez wiele lat badający historię Moskwy, na nowo interpretuje wiedzę o Moskwie. Autor sięga po nieoczekiwane porównania i wnioski, prowadzi czytelnika jednocześnie po widocznej i niewidocznej stolicy. Porównując ją z Rzymem, Jerozolimą, Konstantynopolem, a także... z Petersburgiem i innymi rosyjskimi miastami, widzi Moskwę jako cud manifestacji Najwyższego zamysłu, uosabianego przez wieki w wydarzeniach historii, w pomnikach sztuki, w topografii miejskiej, w symboliczną przestrzeń miejskich klasztorów i dawnych wiejskich posiadłości. W czasach Moskwy Wielkiego Księstwa i Czarstwa Rosyjskiego, w epokę petersburską oraz w XX wieku. W czynach Iwana Kality i świętego metropolity Piotra, Iwana III i Iwana Groźnego, pierwszego drukarza Iwana Fiodorowa i księcia Pożarskiego, Piotra I i Katarzyny II, architektów Bażenowa i Kazakowa oraz wielu innych bohaterów pierwszej książki. W drugiej książce mowa o moskiewskim micie miłości — jego topografii i socjologii, a nie tylko metafizyce. Bohaterowie książki, od wielkich do małych, od królów i królowych do postaci literackich, zamieszkują, „upodobały” sobie miasto nie przypadkowo, ale zgodnie z prawami samego miasta, jego przestrzeni. Mapa tych przestrzeni kończy książkę. Książka „Dwie Moskwy” — laureat Narodowej Nagrody Literackiej „Wielka Książka” w dwóch kategoriach (2008). „Upodobanie Moskwy” — laureat Nagrody Rządu Rosji w dziedzinie kultury (2009).