Zimna kremacja. Głód i nadzieja w Auschwitz

József Debreczeni – jeden z najbardziej utalentowanych dziennikarzy i poetów węgierskojęzycznych. Trafiwszy do Auschwitz, miał umrzeć dokładnie pięćdziesiąt minut po przybyciu. Dokładnie zgodnie z ustalonym harmonogramem. Tyle czasu zajmowało, aby półżywych więźniów sortować w grupy, obnażyć i wysłać do komór... gazowych. Jednak nadzorcy postanowili, że Debreczeni lepiej nie zabić od razu, a zmusić do pracy. Następnie miała miejsce męczarnia trwająca dwanaście miesięcy w „Kraju Auschwitz”. Podobnie jak Dante, autor przeszedł wszystkie kręgi piekła: przerzucano go z jednego obozu do drugiego, aż w końcu József zanurzył się w lodowaty mrok „Zimnej kremacji” – miejsca, w którym wszyscy powinni umierać… I dzięki temu został ocalony.
Pamiętniki Debreczeniego nazywane są „najbardziej surowym i bezwzględnym oskarżeniem nazizmu, jakie kiedykolwiek napisano”. Autor pokazuje mechanizmy niewolnictwa, społeczną hierarchię w obozach oraz sposoby, w jakie naziści niszczyli nie tylko ludzkie ciała, ale i dusze wszystkich ludzi, którzy wpadli w maszynę Holokaustu, gdzie nie ma bliskości, nie ma komfortu, nie ma wspólnoty, nie ma heroizmu... Jasny i analityczny styl narracji łączy się z artystyczną ekspresyjnością tekstu. I choć przerażające i naturalistyczne opisy ziemskiego piekła czasami stają się prawie nie do zniesienia, to dzięki talentowi i szczerości autora nie można oderwać się od książki.