Ratoborcy

Od momentu pierwszej publikacji w 1949 roku historyczna dylogia «Ratoborcy» doczekała się ponad dwudziestu wydań. Poświęciwszy dwadzieścia lat na badanie okresu «dorastania i wczesnej młodości» rosyjskiego państwa, pisarz, dziennikarz, badacz dawniej rosyjskiej literatury Aleksiej Kuzmicz Jugow zdołał stworzyć wyraziste, obszerne... i żywe obrazy dwóch postaci historycznych, bezprecedensowo znaczących dla historii Rusi: Daniela Halickiego i Aleksandra Newskiego.
W godzinie surowych prób przyszło stanąć u steru władzy książętom Daniiłowi Romanowiczowi i Aleksandrowi Jarosławiczowi: inwazja wojsk Złotej Ordy położyła początek ciężkiemu brzemieniu jarzma, brutalnemu zniszczeniu osad i wiekom gorzkiej zależności. Niespokojnie jest także na zachodnich rubieżach, skąd nadciągają oddziały zręcznych rycerzy krzyżackich… Książęta widzą różnie dobro dla ziemi rosyjskiej, ale w zasadzie są zgodni: ilekroć prób nie zesłano na jej męczennicze przestrzenie, «Rusy jest mocna — wszystko przezwycięży».
W narracji Jugowa — liryczny portret dawnej ziemi rosyjskiej, swoistość architektury, urok ludowej poezji, bogactwo języka, zwyczaje, obrzędy, rytuały — wiedza na ich temat pochodzi z wieloletnich badań źródeł historycznych. Ale również — niezmienna od wieków urok rosyjskich krajobrazów i, w wydarzeniach dawno minionych dni, echa wojny, zaledwie wczoraj przeżytej przez współczesnych.