Północni goście Lwa Tołstoja. Spotkania w życiu i twórczości

Jak wiadomo, Lew Tołstoj przyjmował w Jasnej Polanie wielu gości. Do jego legendarnej posiadłości przyjeżdżali dziennikarze, pisarze, ludzie przeżywający kryzys wiary, ciekawscy turyści, pokonujący duże odległości, aby spotkać się z największym pisarzem współczesności. Wielu gości pochodziło z krajów Północnej Europy,... aby potem opowiedzieć o swoich wrażeniach w fascynujących relacjach podróżniczych i reportażach. Również z Skandynawii i Finlandii Tołstoj otrzymywał setki listów. Rozmowy z odwiedzającymi często odbywały się przy dużym, przytulnie parującym samowarze. Centralnymi tematami były, oczywiście, twórczość Tołstoja i współczesna literatura, jednak rozwijały się również dyskusje na temat wstrząsów przeżywanych przez Rosję, omawiano kwestie religii, filozofii, polityki, rozmawiano o zarządzaniu gospodarstwem. Monografia znanego fińskiego literaturoznawcy Bena Hellmana rysuje wieloaspektowy portret pisarza, radykalnego krytyka kościoła, anarchisty, pacyfisty i wegetarianina w kontekście tych spotkań. Książka obfituje w żywe szczegóły z codziennego życia Tołstych, analizuje przyczyny nieprzyznania pisarzowi Nagrody Nobla w dziedzinie literatury i Nagrody Nobla za pokój, a także zapoznaje czytelników z nieoczekiwanymi północnoeuropejskimi prototypami bohaterów powieści „Wojna i pokój”, „Anna Karenina” i „Zmartwychwstanie”. Ben Hellman — filolog slawista, adiunkt Uniwersytetu Helsińskiego.