Wybrane dzieła

Michaił Jewgrafowicz Satiłkow-Szcedrin (1826–1889) — rosyjski pisarz, dziennikarz, działacz społeczny. Jego prawdziwe nazwisko to Satiłkow; Szcedrin to pseudonim, pod którym przez długi czas publikował. Przyszły pisarz urodził się w rodowej posiadłości na terenie obecnego obwodu moskiewskiego. Jego ojciec pochodził z... starego rodu szlacheckiego, a matka — z rodziny kupieckiej. W 1838 roku Michaił rozpoczął naukę w Carskosielskim Liceum — zamkniętej instytucji edukacyjnej, przygotowującej dzieci szlacheckie do służby państwowej. Tutaj Satiłkow zaczął pisać wiersze i tłumaczyć zagranicznych poetów. Wkrótce jednak rozczarował się swoimi zdolnościami poetyckimi i zaczął próbować swoich sił w prozie. Z liceum Satiłkow wyszedł w stopniu sekretarza kolegialnego. Pisarz żył w biedzie, ale nie mógł się obyć bez twórczej odskoczni: za ostatnie pieniądze kupował bilety do teatru, wiele czytał, uczestniczył w wieczorach literackich i nawiązywał znajomości z działaczami kultury. W 1847 roku zaczęły się ukazywać pierwsze artykuły, a następnie opowiadania Satiłkowa. Sukces nie trwał długo: w 1848 roku pisarz został zesłany do Wiatki, gdzie spędził około siedmiu lat bez prawa kontynuowania pisania. Tam dużo pracował jako młodszy urzędnik, a wrażenia z pracy w obcym kraju dostarczyły doskonałego materiału do przyszłych utworów. Po powrocie do Petersburga Satiłkow zaczął aktywnie pisać. W 1862 roku przeszedł na emeryturę i całkowicie poświęcił się literaturze. Jego dzieła były pełne satyry, krytycznych motywów i alegorii, za co pisarz często otrzymywał upomnienia od cenzorów. Dla Satiłkowa ważne było, aby w tekstach odzwierciedlić swoją wizję świata i wyobrażenie o moralności. Przez długi czas pisarz pracował i publikował w "Zapisach Ojczyźnianych". W tym zbiorze znalazły się dzieła z tego okresu: powieści "Historia jednego miasta", "Panowie Gołowliewowie", "Starość Poshiekonska" oraz liczne bajki. Wydanie zawiera również "Obwodowe szkice" oraz cykl "Sceny dramatyczne i monologi".Teksty zbioru zostały zilustrowane przez Kukryniksy. Pod tym pseudonimem tworzyli ludowi artyści i członkowie Akademii Sztuk Pięknych ZSRR Michaił Wasiljewicz Kuprijanow (1903–1991), Porfiriusz Nikiticz Kryłow (1902–1990) i Nikołaj Aleksandrowicz Sokołow (1903–2000). Kukryniksy zaczęły wspólnie pracować jeszcze w czasie nauki w moskiewskich Wyższych Artystycznych Technikach. Artyści wspólnie rysowali karykatury, plakaty na aktualne tematy oraz robili ilustracje do dzieł takich klasyków literatury, jak Nikołaj Gogol, Maksym Gorki, Anton Czechow i, oczywiście, Michaił Satiłkow-Szcedrin.