Wszyscy, którzy potrafią trzymać broń... Sturmfogel

W gatunku alternatywnej historii zasłużyło na uwagę wielu autorów — zarówno krajowych, jak i zagranicznych. Przypomnijmy chociażby Bradbury'ego z jego klasyczną opowieścią „I grzmił grom” o motylu, który zmienił losy ludzkości. Ale szczególną atrakcyjnością wśród pisarzy, którzy zajmowali się tym... tematem, cieszy się II wojna światowa. I to jest zrozumiałe. Zbyt głęboki ślad pozostawiła w pamięci i sercach ludzi. Z twórców zachodnich od razu nasuwa się na myśl Philip K. Dick z „Człowiekiem w wysokim zamku”, „Faterland” Roberta Harrisa… Z naszych — Sewer Gansowski, Siergiej Abramow, Wiaczesław Rybakow… Andriej Lazarczuk w tym gronie stoi wyjątkowo. A jego powieść „Wszyscy, którzy potrafią trzymać broń…” jest na to przekonywującym dowodem. „Sturmfogel”, druga powieść włączona do tej książki, to mistycyzm oparty na nauce. Poranek magów przechodzący w południe i grożący straszną wieczorną porą. Tajna historia II wojny światowej. Górny i dolny świat. Ziemia i Salem. Ludzie i nie-ludzie. Wielowarstwowość tajemnicy — to w wykonaniu Lazarczuka zawsze udaje się mistrzowsko. Warstwa po warstwie, osłonę po osłonie, zdejmując z tajemnicy sukno, wciąż pozostaje coś, co jest dla nas niedostępne, zostawione czytelnikowi na później.