Borodino: baśń i wiersze

Michaił Jurjewicz Lermontow (1814–1841) — rosyjski poeta, prozaik, dramaturg, wybitny przedstawiciel Złotego wieku literatury rosyjskiej. Urodził się w Moskwie w rodzinie oficera. Jego matka, Maria Michaiłowna, zmarła, gdy chłopiec miał zaledwie 3 lata. Wychowaniem przyszłego poety zajmowała się jego babcia... ze strony matki, Elizawieta Aleksiejewna Arseniewa, dzieciństwo chłopca upłynęło w jej majątku Tarchany (gubernia penzeńska). Początkowo przyszły poeta otrzymał edukację domową. W latach 1828–1830 uczył się w pensjonacie przy Uniwersytecie Moskiewskim, w tym okresie napisał swoje pierwsze wiersze. W latach 1830–1832 M. J. Lermontow studiował na Uniwersytecie Moskiewskim, jednak nie kończąc kursu, złożył podanie o skreślenie z listy studentów. W 1832 roku wszedł do Szkoły gwardyjskich podoficerów i kawaleryjskich junaków, po ukończeniu której został przydzielony do pułku huzarów. W tamtych latach poetycki talent M. J. Lermontowa nie był znany szerokiej publiczności — swoje utwory prezentował jedynie w kręgach oficerskich i towarzyskich. Pierwsza publikacja miała miejsce bez wiedzy M. J. Lermontowa — w 1835 roku rękopis poematu „Hadżi Abrek” potajemnie przekazał do czasopisma „Biblioteka do czytania” jego daleki krewny N. D. Juriew. Pomimo udanego debiutu, M. J. Lermontow nie chciał publikować swoich wierszy. Prawdziwą sławę M. J. Lermontow zdobył dzięki wierszowi „Śmierć Poety” (1837) — odpowiedzi na ostatnią radość A. S. Puszkina. I chociaż ten wiersz nie został opublikowany, a rozchodził się „w kopiach”, to mimo to wywołał skrajne niezadowolenie cesarza, za co poeta został zesłany na Kaukaz do czynnej armii. Tam M. J. Lermontow napisał wiele utworów poetyckich, ponadto zajął się malarstwem. W 1840 roku M. J. Lermontow został ponownie zesłany na Kaukaz, a znowu to był czas niezwykłego twórczego uniesienia. „Góry kaukaskie są dla mnie święte”, — tak pisał M. J. Lermontow o swoim stosunku do Kaukazu. W maju 1841 roku Lermontow strzelał się ze swoim byłym kolegą ze studiów N. S. Martynowem, kula rywala okazała się śmiertelna dla poety. Pióro M. J. Lermontowa należy do wielu dzieł literackich, które stały się arcydziełami literatury rosyjskiej („Borodino”, „Mcyri”, „Demon”, „Bohater naszego czasu”, „Maskarada” i in.)